%0 Journal Article %T هموارسازی فضایی نرخ باروری در نواحی روستایی ایران (1395-1390) %J پژوهشهای روستائی %I دانشگاه تهران %Z 2008-7373 %A رضائی, مهرانگیز %A فرجی سبکبار, حسنعلی %A طهماسبی, سیامک %D 2022 %\ 02/20/2022 %V 12 %N 4 %P 734-749 %! هموارسازی فضایی نرخ باروری در نواحی روستایی ایران (1395-1390) %K نرخ باروری %K هموارسازی فضایی %K بیز تجربی فضایی %K خود‌همبستگی فضایی %K نواحی روستایی %R 10.22059/jrur.2022.325115.1641 %X باروری یکی از فرایندهای اساسی جمعیت است که تأثیر مهمی در پویایی و تغییر ساختار جمعیت دارد. کاهش باروری پدیدهای جهانی است؛ در دهه‌های گذشته، کشورهای توسعه‌یافته و امروزه بسیاری از کشورهای درحال‌توسعه آن را تجربه می‌کنند و در ایران نرخ باروری کلی به کمتر از سطح جانشینی رسیده است. برآورد نرخ باروری در نواحی روستایی عمدتاً متأثر از اندازه جمعیت و اندازه واحد فضایی است. به همین دلیل برآورد نرخ باروری و تهیه نقشه در مناطق جغرافیایی کوچک و کم‌جمعیت چالش‌برانگیز است. این پژوهش با هدف برآورد صحیح و شناسایی الگوهای فضایی باروری نواحی روستایی با استفاده از روش‌های هموار‌سازی فضایی برای سال‌های 1395و1390 انجام شده است. برای تحلیل داده‌ها از روش‌های هموارساز بیز تجربی و بیز تجربی فضایی استفاده شد. درحالی‌که میانگین GFR سال‌های 1390 و 1395 به ترتیب 1/51و 6/71 (فرزند به ازای هر 1000 زن) است، یافته‌ها نشان ‌می‌دهد که روش‌های هموارسازی فضایی و به‌ویژه روش بیز تجربی فضایی در برآورد باروری در مناطق کوچک کارایی مناسبی دارد به‌طوری ‌که میزان تعدیل نرخ باروری در مناطق پرجمعیت، کمتر و در مناطق کم‌جمعیت تعدیل قابل‌توجهی را ایجاد می‌کند. نتایج همچنین وقوع باروری بالای روستایی در نواحی مرزی کمتر توسعه‌یافته (جنوب شرق، شرق و جنوب)و گسترش روند باروری پایین روستایی از شمال به جنوب و سپس روستاهای مرکزی و غربی را نشان ‌می‌دهد. تداوم باروری پایین در بخش عمده‌ای از نواحی روستایی، کشور را با چالش‌های جدی در حوزه اقتصادی، اجتماعی، سیاسی روبه‌رو می‌کند. %U https://jrur.ut.ac.ir/article_85367_bc6fc74ee263df7bb04735a63fadfe06.pdf