مدل‌یابی هنجار شکل‌یابی مسکن روستایی اقلیم سرد و کوهستانی استان اردبیل

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری معماری، پژوهشکده هنر، معماری و شهرسازی نظر تهران، ایران.

2 استاد دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی،تهران، ایران.

3 دانشیار دانشکده علوم تربیتی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران، ایران.

4 دانشیار دانشکده شهرسازی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی قزوین، قزوین، ایران.

چکیده

هدف از این مقاله، بررسی نقش هنجارها بر شکل‌یابی مسکن روستایی در حوزه اقلیمی سرد و کوهستانی استان اردبیل در قالب مدل علی است. بعد از شناسایی سکونتگاه‌هایی روستایی با ارتفاع بین 1500 تا 2150 متر از سطح دریا در حوزه سرد و کوهستانی استان، با استفاده از فرمول کلاین، تعداد 270 نفر پرسشگر در بین 27 روستای جامعه هدف محاسبه و به شیوه هدف‌دار انتخاب گردید.  از هر 27 روستای نمونه، 10 نفر انتخاب گردید تا به 50 سؤال پرسشنامه مربوط به دیدگاه ساکنین در شکل‌یابی مسکن پاسخ دهند. روش پژوهش حاضر از نوع علی- همبستگی بوده که به صورت پیمایشی انجام می‌گیرد. همچنین میزان پایایی این ابزار با استفاده از روش آلفای کرونباخ، 905/0 =α به دست آمده است. با استفاده از روش تحلیل مسیر و رگرسیون و تعیین اثرات مستقیم و غیرمستقیم متغیرها بر هنجارهای شکل‌یابی مسکن روستایی موردبررسی قرار گرفت. یافته‌های تحقیق نشان داد که متغیرهای هم‌شکلی (تشابه) در برپایی مسکن و جغرافیایی/اقلیمی به‌عنوان عامل‌های مستقل به‌طور مستقیم و متغیرهای اقتصادی/معیشتی، هنجار مقیاس و تناسبات و فرهنگی/سنتی به‌طور غیرمستقیم و به‌عنوان عامل‌های میانجی بر هنجار شکل‌یابی مسکن روستایی اقلیم سرد و کوهستانی استان اردبیل تأثیر دارند. بالاترین متغیرهای پیش‌بین‌ کننده هنجار شکل‌یابی مسکن روستایی را اقتصادی/معیشتی، مقیاس/تناسبات و هم‌شکلی (تشابه) در برپایی مسکن معرفی کرده است. بالاترین مقدار تأثیر مربوط به مؤلفه اقتصادی/معیشتی است که مقدار آن 405/0 است و متغیر بعدی، مقیاس و تناسبات است که مقدار آن 373/0 است و سپس متغیر هم‌شکلی (تشابه) در برپایی مسکن با ضریب 320/0 است. ضمن اینکه همبستگی متغیر فرهنگی/سنتی با هنجار شکل‌یابی مسکن روستایی معنی‌دار نشده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Structural Equation Modeling (SEM) of Norms in Rural House Formation in the Cold and Mountainous Province of Ardabil

نویسندگان [English]

  • Hassan Feridonzadeh 1
  • Mohsen Saripi pour 2
  • Bahram saleh sedgh pour 3
  • Naser Barati 4
1 Ph.D. Candidate in Architecture, Nazar Research Center for Art, Architecture and Urbanism, Tehran, Iran.
2 Professor, Department of Architecture & Urban Design, Shahid Beheshti University (SBU),Tehran, Iran.
3 Associate professor, Department of Educational Science, Shahid Rajaee University (SRTTU), Tehran, Iran.
4 Associate professor, Department of Urban Planning, Imam Khomeini International University (IKIU), Qazvin, Iran.
چکیده [English]

The purpose of this study is to investigate the role of norms in the formation of rural houses in the cold and mountainous zones of Ardabil province. Rural settlements with the height of 1500 to 2150 meters above sea level in the cold and mountainous zones of the province were selected through random cluster sampling. The settlements were located in 176 villages 85 of which had a population of over 200 people. Finally, 27 villages were selected as the study sample, 10 residents in each and totally 270 selected in a targeted manner. The research method was of a causal-correlation type conducted to survey and examine the villagers' view of the norms. The participants answered 50 questions on a questionnaire to express their opinions on housing in their villages. The reliability of the questionnaire was found to be approximately α = 0.905. Path analysis and regression analysis were done, and the direct and indirect effects of the variables on the norms of rural house formation were identified. The findings of the study showed that the coherent variables of housing and climate norms, as independent factors, have directly affected the way the houses are formed. Also, economic considerations, scales and proportions, and traditional norms, as intermediary factors, have affected rural housing formation. The study of the effects of these variables on the norms of rural housing formation showed that the proposed model is capable of explaining these norms. The strongest predictor of the rural housing formation norms proved to be economy, scale and proportion, and structural similarity in house construction.

کلیدواژه‌ها [English]

  • norm
  • Housing formation
  • Cold and mountainous
  • Ardabil Province
  • Rural house
Abdullahi, D., (2013). [Architectural Relationship of Urban Residential Complexes with Social Capital of Residents, A Case Study of Urban Complexes in Ardabil (Persian)]. Journal of Cultural and communication studies: No. 31.
Abolghasemi., L., (1987), [Norm of Islamic Architecture Formation in Iran(Persian)]. Proceedings of Islamic Architecture of Iran, Quoted by, Mohammad Yousef Kiani.
Abdollahi S, bozarjomehri K. (2015). The Study of Impact of Government Facilities on Reinforcement and Architecture of Rural Housing (Case study: Mashhad County, Sarjam Village). Journal of Housing and rural environment, No. 131. JHRE. 34 (149) PP:67-78
Akrami., Gh., (2011). [The secrets of rural architecture (Persian)]. Journal of Housing and rural environment, No. 131.
Cornell, Laurel L. (1997). House Architecture and Family Form: On the Origin of Vernacular Traditions in Early Modern Japan. TDSR, Vol. VIII(8), No.II(2), PP:21-31
Dahrendorf., R., (1979)., [Life chances: Approaches to Social and Political Theory]. London: Weidenfeld and Nicolson.
Dehkhoda., (1998). [Dictionary/Ali Akbar Dehkhoda (Persian)]., Under the supervision of Mohammad Moein and Seyyed Ja’far Shahidi, Institute of Publications and Printing of Tehran University.
Iftekhar Ahmed. Asian Disaster Preparedness Center. (2005) Design and Construction of Housing for Flood-Prone Rural Areas of Bangladesh, Bangladesh Disaster Preparedness Center
Farajollahi., (1986)., Coldwell., (2004)., quoted by Asgharnejad and colleagues, (2003).
Heidari Pahlavian A., Zarbaiman, M.K., and Mahjob, H., (1999), [The Inner-External Relationship with Depression and Student’s Academic
Mansouri, S-A., (1996), L’esprit du paysage dans l’ambiance architectural, Étude de l’expérience iranienne, Dans actes du colloque paysage & ambiances, Ecole d’architecture de Toulouse, France.
Raheb., Gh (2014). A Model for Designing Rural Housing Based on Participation and Meeting the Needs of Residents. Journal of Housing and rural environment., No. 146. pp. 3-22
Rafi Pour., F., (1997), [Development and controversy, an attempt to analyze the Islamic revolution of Iran and social issues of Iran (Persian)]. Publication Co., Tehran.
Rezvani, M., mansourian, H., ahmadi, F., (2013). Promoting villages to the city and its role in improving quality of life, Case study: Firouz Abad and Saheb cities in Lorestan and Kordestan provinces. Journal of Rural research, Tehran University, pp:33-65
Saeidi., A., (1994). Socio-economic requirements in the construction of rural housing Proceedings of the Seminar on Housing Development Policy of Iran. Volume 1. PP:511-537
Sandkuehler, Hans Joerg (2010), Enzyklopaedie Philosophie. Hamburg: Felix Meiner
Sarokhani, B., (2008). [Research Methods in the Social Sciences (Persian)].  (Volume II: Insights and Techniques). Tehran., Institute for Humanities and Cultural Studies.
Sartipi pour, M., (2012). [A review of developments in rural housing improvement and future prospects (Persian)]., Journal of Housing and rural environment., No. 140.
Shafaei, M., Madani, R. (2011)., [Explanation of research methodology in designing rural housing pattern (Persian)]. Journal of Arman Shahr., No. 70.
The Center for Statistics of Iran (2016)., Public Census Culture of Population and Housing.
Zargar A., Hatami Khaneghahi T., 2013. [Effective Factors on Rural Housing Design (Persian)]., Journal of Housing and rural environment, No. 148.
khalaf Tabrizi, (1982), “Decisive argument Dictionary”.
Moein, M., (1981), Persian Cultures”. Volume 5, Issue 52 (Feb.45): p.2-5
Pirnia, K., (1985), "Iranian Architecture Stylistics". Soroush Danesh, Tehran, Iran.