نقش مدیریت محلی در توسعه کالبدی سکونتگاه های روستایی؛ (مطالعه موردی: شهرستان آران و بیدگل)

بدری, سیدعلی; اکبریان رونیزی, سعیدرضا; قصابی, محمدجواد

doi:10.22059/jrur.2013.35645

نقش مدیریت محلی در توسعه کالبدی سکونتگاه های روستایی؛ (مطالعه موردی: شهرستان آران و بیدگل)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه تهران و عضو قطب علمی برنامه ریزی روستایی

² استادیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه شیراز

³ دانشجوی کارشناسی‌ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه تهران

10.22059/jrur.2013.35645

چکیده

با وجود زمینه و پشتوانه‏های قانونی برای ایفای نقش مدیریت ‏محلی و مداخله در فرایند توسعة روستا و از جمله توسعه و گسترش فیزیکی سکونتگاه‌های روستایی، بررسی نقش‏آفرینی و میزان تأثیرگذاری مدیریت روستایی سطح خرد نیازمند کنکاش و تحقیق است. مقالة حاضر به ابعاد مختلف فرایند توسعة فیزیکی سکونتگاه‏های واقع در محدودة یک حوزة روستایی پرداخته‏ است. تحقیق حاضر از نوع کاربردی و به‌لحاظ روش غالب تحقیق پیمایشی است. این تحقیق مبتنی بر روش اسنادی و میدانی (پرسشنامه) در 11 روستای دارای طرح هادی، واقع در محدودة شهرستان آران و بیدگل، و با مراجعه به 11 دهیار و 22 عضو شورای اسلامی و 192 خانوار نمونه انجام شد. برای طراحی پرسشنامه، در آغاز، تعدادی نماگر، در قالب هفت معیار عمده، انتخاب شد و سی تن از متخصصان حوزه‏های مطالعاتی مرتبط (جغرافیا، برنامه‏ریزی روستایی، مدیریت، جامعه‏شناسی)، با استفاده از روش دلفی، آن را ارزیابی و تأیید کردند. سنجش پایایی نیز، با استفاده از روش آلفای کرونباخ، برای پرسشنامة ساکنان محلی معادل 913_/0 و برای پرسشنامة مدیران 807_/0 محاسبه شد. یافته‏های تحقیق بر نقش‏آفرینی و تأثیرگذاری مدیریت محلی در توسعة کالبدی روستایی صحه می‏گذارد. در همین زمینه، جز در معیار مسکن، در معیارهای مورد بررسی بین دیدگاه دو جامعة آماری تفاوتی معنادار وجود دارد. در عین حال، از طریق آزمون اندازه‏گیری مکرر تفاوتی معنادار بین معیارهای توسعة کالبدی روستاهای نمونه آشکار شد. در نهایت می‏توان نتیجه گرفت که، به‌رغم غیر مشارکتی بودن فرایند تهیه و اجرای طرح‏های کالبدی روستایی، به‌دلیل تأثیرگذاری نتایج حاصل از اجرای طرح‏هایی مانند طرح هادی در زندگی ساکنان روستا و حساسیت مدیریت محلی (شورای اسلامی و دهیاری) برای انجام‌دادن وظایف قانونی دخالت آنان نه‌فقط در مرحلة اجرا، بلکه در فرایند تهیه و تصویب طرح‏های کالبدی ضرورت تام دارد.

کلیدواژه‌ها