تحلیل ساختاری مؤلفه‏ های مؤثر بر توسعه‏ ی پایدار تعاونی‏های تولید کشاورزی در مناطق روستایی شهرستان نقده

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت مدرس

2 استاد گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس

3 استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

تعاونی‏های کشاورزی اهرمی مناسب برای توسعه‏ی اقتصادی، اجتماعی و ابزاری برای گردآوری نیروها و منابع توسعه به شمار می‏آیند. هدف اصلی این مطالعه تدوین یک مدل ساختاری به منظور تحلیل اثرات عوامل اجتماعی، اقتصادی، زیست‏محیطی و نهادی بر توسعه‏ی پایدار تعاونی‏های تولید کشاورزی شهرستان نقده می‏باشد. برای دستیابی به این هدف یک مدل ساختاری با پنج متغیر نهفته و 22 شاخص آشکار تدوین شد. ابزار جمع‏آوری داده‏ها پرسشنامه و جامعه‏ی آماری نیز شامل اعضای تعاونی‏های تولید کشاورزی شهرستان نقده به تعداد 778 نفر بود. حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان (1970) به روش نمونه‏گیری تصادفی با انتساب متناسب 260 نفر انتخاب شد. برای تعیین روایی ظاهری و محتوایی پرسشنامه‏ها از پانل متخصصان گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس استفاده شد. همچنین به منظور سنجش پایایی ابزار تحقیق از آزمون آلفای کرونباخ استفاده شد که مقدار آن برای قسمت‏های مختلف پرسشنامه بین 78/0 تا 81/0 محاسبه شد. به منظور بررسی و برازش متغیرهای نهفته و آزمون فرضیه‏های پژوهش از روش مدل‏سازی معادلات ساختاری با نرم‏افزار LISREL8.80 استفاده شد. نتایج تحلیل عاملی تأییدی، پایایی و برازش متغیرهای نهفته‏ی پژوهش را تأیید کردند. مدل‏سازی معادلات ساختاری نیز نشان داد که مؤلفه‏های اجتماعی (84/0= , γ24/2=t)، اقتصادی (36/0= , γ04/3=t)، زیست‏محیطی (52/0= , γ14/3=t) و نهادی (35/0= , γ96/2=t) تبیین‏کننده‏ی 63 درصد از تغییرات پراکنش توسعه‏ی پایدار تعاونی‏های تولید کشاورزی بودند و شاخص‏های برازش مدل در وضعیت خوبی قرار داشتند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Structural Analysis of Factors Affecting the Sustainable Development of Agricultural Production Cooperatives in Rural Areas Naghadeh Township

نویسندگان [English]

  • Latif Haji 1
  • Mohammad Chizari 2
  • Shahla choobchian 3
1
2
3
چکیده [English]

Introduction
Both agricultural and rural development has been an essential element for progress of many countries. In order to maintain a sustainable development strategy various destructive factors such as Poverty, food insecurity, rural migration and environmental degradation should be constantly tried to get diminished. Agricultural sector is one of the most important economic activities in Iran and therefore, requires integrated planning in order to achieve development and cope with the economic, social and political crisis. In the same path, quite possibly many developed countries owe their increased agricultural production, reduced costs, and increased revenue to the agricultural production cooperatives. Significant and different successes have been achieved for the established cooperatives. Cooperatives are still a powerful lever for both economic growth and social welfare. 
Unfortunately, it has been observed that currently in Iran many agricultural production cooperatives been quite inactive, unproductive and inefficient. As an institution, many of them have a very short life span. For example from 1,202 registered cooperatives in west Azerbaijan Province, only about 416 are well established. It is worthy to note, that specifically in Naghadeh Township cooperatives, only four are active. Obviously, agricultural production cooperatives of Iran should be taken more seriously and paid more attention by both the government and private organizations if food security is to be managed and poverty fought. Cooperatives and cooperation approach should be promoted in to everyday culture. This important ant step will enhance unity among community members as well as initiate creativity.
Methodology
The purpose of this study was to analyze factors affecting sustainable development of agricultural production cooperatives in Naghadeh Township. A questionnaire was used to gather data. Population included members of agricultural production cooperatives in Naghadeh Township (N=778). Krejcie and Morgan’s (1970) Table was used to determine sample numbers (n=260). Also a stratified random sampling was implemented to select samples. In order to determine validity of questionnaire, a panel of faculty members in the department of agricultural extension and education at Tarbiat Modares University who were familiar with development of agricultural Production Cooperatives reviewed the instrument for clarity and content validity. Minor changes in wording were recommended to the questionnaire to improve clarity of some statements. The reliability coefficient (Cronbach Coefficient Alpha) was used to determine reliability of the instrument, internal consistency was between r= 0.78 and 0.81. Statistical methods used in this study, correlation analysis (using software SPSS22) and structural equation modeling (using software LISREL8.80), respectively.
Results
Results showed that all factors affecting sustainable development of agricultural production cooperatives and the dependent variable had high average rating. The correlation matrix of variables in the research model indicated a significant positive relationship between the four components of development with the sustainable development of agricultural production cooperatives. Among these factors institutional factor had the highest correlation with sustainable development of cooperatives (r=0.565), While environmental factor had the least correlation (r= 0.258) with sustainable development of cooperatives. 
The conceptual framework presented in the paper was evaluated by the use of structural equation modeling. According to the results, the t-value obtained in the equations indicated that it was different from zero in all variables used in the model. The indicators CR as well as AVE had appropriate and high values. In the same path, the Root Mean Square Error of Approximation (RMSEA) scored less than 0.05. Therefore, overall fit was good. Also, the coefficient of determination (R2) displayed for each equation showed the amount of variance in the dependent variable accounted for by independent variables. Thus, R2 of 63.1 in sustainable development of agricultural production cooperatives equation indicated that 63% of the variance in sustainable development of agricultural production cooperatives explained by social, economic, environmental and institutional factors.
Conclusion
Results of correlation analysis indicated a positive and a significant relationship between the components of the social, economic, environmental and institutional with the sustainable development of agriculture production cooperative. Also all the hypotheses have been approved and each component of social, economic, environmental and institutional had a significant and a positive effect on sustainable development of agricultural production cooperatives.
According to the results of the study the following suggestions were made: Cooperative administrators in cooperation with the Township's Agriculture Jihad Organization should provide essential training for the members regarding the principles and philosophy of cooperation in order to create a belief in partnership. Also, the relevant agencies should enhance their support to agricultural cooperatives by eliminating the cumbersome laws; provide adequate credit and facilities to production units, so that the members with considerations for environmental issues could increase their production.

کلیدواژه‌ها [English]

  • agricultural production cooperatives
  • Sustainable Development
  • Confirmatory Factor Analysis
  • Structural Equation Modeling
  • Naghadeh Township
ایزدی، بنت‌الهدا؛ رضایی مقدم، کوروش؛ زمانی، غلامحسین و زمانی میاندشتی، ناصر، 1392، سازه‏های مؤثر بر توسعة کارآفرینی در مشاغل کوچک روستایی شیراز، پایان‌نامة کارشناسی ‌ارشد، رشتة ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه شیراز، دانشکدة کشاورزی.
بدری، سیدعلی؛ افتخاری، عبدالرضا رکن‏الدین؛ سلمانی، محمد و بهمند، دادله، 1390، نقشنظام‌هایبهره‌برداریزراعی (خانوادگی)درتوسعةپایدارروستایی (مطالعةموردی:شهرستانقیروکارزین‏ـاستانفارس)، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، شمارة 76، صص. 48ـ33.
بوزرجمهری، خدیجه و هادیزاده‌بزاز، مریم، 1392، واکاوی و بررسی سازه‏های مؤثر در توسعة تعاونی‏های تولید روستایی استان خراسان رضوی از نظر کارشناسان، جغرافیا و آمایش شهری، شمارة 8، صص. 100ـ85.
ترابی، پردیس؛ حیدری، علیقلی و محمدقلی‏نیا، جواد، 1389، بررسیمیزانتأثیرمؤلفه‏هایسرمایةاجتماعیدرعملکرد شرکت‏هایتعاونی (مطالعةموردیتعاونی‏هایداموطیوردرشهرستانمشهد)، تعاون، سال 21، شمارة 2، صص. 20ـ1.
حضرتی، مجید؛ بابایی فینی، ام‏السلمه و رحمانی، بیژن، 1392، تحلیلراهبردهایمؤثربرتوسعةتعاونی‏هایکشاورزیدراقتصادروستایی (مطالعةموردی: شهرستانخدابنده)، مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، سال 3، شمارة 11، صص. 132ـ113.
خسروی‌پور، بهمن؛ برادران، مسعود؛ غنیان، منصور؛ منفرد، نوذر و گودرزی، زهرا،1390، بررسی ضرورت و ویژگی‏های یک تعاونی کشاورزی کارآفرین، کار و جامعه، شمارة 135، صص. 54-46.
سلوکی، میثم و چیذری، محمد،1390، بررسی اثربخشی فعالیت‏های آموزشیـ ‏ترویجی در ارتقای سطح دانش اعضای تعاونی‏های تولیدی کشاورزی استان سمنان، پژوهش‏های ترویج و آموزش کشاورزی، سال 4، شمارة 1، صص. 4-1.
شعبانعلی فمی، حسین؛ چوبچیان، شهلا؛ رحیم‏زاده، معصومه و رسولی، فاطمه، 1385، شناخت و تحلیل سازه‏های موفقیت شرکت‏های تعاونی زنان در ایران، مطالعات زنان، سال 4، شمارة 2، صص. 109-89.
شمس‏الدینی، علی، 1388، نقش شرکت‏های تعاونی در توسعة پایدار شهرستان ممسنی، تعاون، سال 20، شمارة 204 و 205، صص. 105-89.
علی‏بیگی، امیرحسین و گلابی، سوده، 1392، تحلیل میزان مشارکت زنان روستایی شهرستان فلاروجان در تعاونی‏ها: کاربرد نردبان مشارکت شری آرنستین،فصلنامة زن و جامعه، سال 4، شمارة 4، صص. 44-21.
قدیری مقدم، ابوالفضل و نعمتی، امین، 1390، اولویت‏بندی تنگناهای پیش‏روی تعاونی‏های تولید کشاورزی شهرستان مشهد با تأکید بر نظام بازاریابی (کاربرد معیار آنتروپی)، نشریة اقتصاد و توسعة کشاورزی (علوم و صنایع کشاورزی)، جلد 25، شمارة 1، صص. 84ـ76.
کریم، محمدحسین، 1393، تحلیلعواملمؤثربرعملکردواحدهایزراعی باتأکیدبررفتارکشاورزانسیستان، پژوهش‏هایروستایی، سال 5، شمارة 3، صص. 704-691.
کرمی، شهره و علی‏بیگی، امیرحسین، 1393، شناسایی و اولویت‏بندی عوامل تأثیرگذار بر توسعة تعاونی‏های تولیدی کشاورزی، فصلنامة تعاون و کشاورزی، سال 3، شمارة 10، صص. 140-111.
ماهنامة بهار تعاون، 1387، ضمیمة ماهنامة تعاون ـ آموزشی، ترویجی و اطلاع رسانی، شمارة 24، بهمن، صص. 12-1.
مرادی، حشمت و علی‏بیگی، امیرحسین، 1389، بررسی عوامل مؤثر بر موفقیت تعاونی‏های شیلات استان کرمانشاه،‎ فصلنامة تعاون، سال 21، شمارة 3، صص. 28-1.
هرندی‏زاده، الهه، 1389، عوامل مؤثر بر توسعة کارآفرینی در تعاونی‏های تولید کشاورزی استان اصفهان، پایان‏نامة کارشناسی ‌ارشد، رشتة ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس.
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، 1393، آمارنامة‏تعاونی‏های تولید کشاورزی شهرستان‏ها، سامانة جامع آمارهای ثبتی.
ولی‏زاده، اقدس؛ آگهی، حسین؛ قربانی پیرعلیدهی، فاطمه؛ خلیلی، امین و قربانی پیرعلیدهی، آزاده، 1393، بررسی عوامل بازدارندة توسعة تعاونی‏های کشاورزی شهرستان دهلران با استفاده از رهیافت نظریة بنیانی، تعاون و کشاورزی، سال 3، شمارة 10، صص. 43ـ25.
Agbo, F. & Chidebelu, S., 2010, Socio-economic Determinants of Cooperative Societies’ Access to the Services of the Nigerian Agricultural Cooperative and Rural Development Bank, Field Actions Science Reports, The journal of field actions, 4.‏ PP. 1-6.
Atmiş, E.; Günşen, H.B.; Lise, B.B. & Lise, W., 2009, Factors Affecting Forest Cooperative's Participation in Forestry in Turkey, Forest Policy and Economics, Vol. 11, No. 2, PP. 102-108
Birchall, J., 2004, Cooperatives and the Millennium Development Goals, Publications of the International Labour Office, ‏Geneva, Switzerland. PP. 1-109.
FAO, 2002, The State of Food and Agriculture, Food and Agriculture Organization of the United Nations, Rome, No 34, PP. 1-227.
Gobena, G.K., 2012, Analysis of Smallholder Farmer’s Participation in Production and Marketing of Export Potential Crops: The Case of Sesame in Diga District, Oromia Regional State, A Thesis Submitted to the School of Economics in Partial Fulfilment of the Requirements for the Degree of Masters of Science (International Economics), Addis Ababa University, PP.1-82.
ILO. (International Labour Organization), 2014, Cooperatives and the Sustainable Development Goals, A Contribution to the Post-2015 Development Debate, A Policy Brief, Cooperatives Unit Enterprises Department 4 route des Morillons. PP. 1-20.
Joneydi, M.S., 2012, Factors Affecting in Sustainability of Agricultural Production Systems in Iran, Scholars Research Library, Annals of Biological Research, Vol. 3, No.9, PP. 4578-4583.
Lucas, T.; Cunningham, R. & Lamberton, G., 2013, Small Business Engagement with Sustainability in Regional Australia, Journal of Economic and Social Policy, Vol. 13, Iss. 1, PP. 1-15.
Mahmoodzadeh, J. & Sabouri, M.S., 2014, Factors Affecing Farmers’ Tendency to Establish Production Cooperetives by Factor Analysis in Mahabad (west Azarbaijan province, Iran), ‏International Journal of Plant, Animmal and Environmeantal science, Vol. 4, No. 2, PP. 245-250.
Nkhoma, A.T., 2011, Factors Affecting Sustainability of Agricultural Cooperatives: Lessons from Malawi, a thesis presented in partial fulfilment of the requirements for the degree of Master of AgriCommerce at Massey University, New Zealand, March, (Doctoral dissertation).
Noorivandi, A.N.; Hosseini, S.J.F.; Mirdamadi, S.M. & Malekmohammadi, I., 2012, Analysis of Husbandry Cooperatives in Ahwaz Township of Iran, African Journal of Business Management, Vol. 6, No. 10, PP. 3694-3698.
Pages, E.R. & Markley, D.M., 2004, Understanding the Environment for Rural North Carolina, Center for Rural Entrepreneurship, PP. 1-63. http://www. ruraleship.org.
Pirich, A.; knuckey, S. & Cambell, J., 2001, An Interface between Entrepreneurship and Innovation, New Zealand SMEs Perspective, Prepared for DRUID Nelson & Winter Conference 2001, Aalborg University, Denmark, 12 - 15 June, PP. 1-50.
Prakash, D., 2003, Development of Agricultural Cooperatives-Relevance of Japanese Experiences to Developing Countries, 14th ICA-Japan International Training Course on “Strengthening Management of Agricultural Cooperatives in Asia” held at IDACA-Japan on April, 18, 2000.
Pretty, J.N., 1995, Regenerating Agriculture: policies and practice for sustainability and self-reliance, Joseph Henry Press.‏ PP. 233-311.
Salimzadeh, P.; Courvisanos, J. & Nayak, R.R., 2013, Sustainability in Small and Medium Sized Enterprises in Regional Australia: A Framework of Analysis,‏ 26th Annual SEAANZ Conference Proceedings, 11-12 Sydney, PP. 1-12.
Scrimgeour, F.; McDermott, A.; Saunders, C.; Shadbolt, N. & Sheath, 2006, New Zealand Agribusiness Success: An approach to exploring the role of strategy, structure and conduct on firm performance, Paper Presented at to New Zealand Agricultural and Resource Economics Society, August, Conference 25-27.
Stenberg, J., 2001, Bridging Gaps-Sustainable Development and Local Democracy Processes, Built Environment & Sustainable Development, Chalmers Architecture, Goteborg Sweden, PP. 1-90.