برنامه‌ریزی راهبردی فضایی توسعه پایدار مقاصد گردشگری روستایی با استفاده از مدل استراتژیک SOAR

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی علی شریعتی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

2 استاد، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی علی شریعتی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

3 استادیار، گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی علی شریعتی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

4 استاد، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

توسعه گردشگری روستایی بر مبنای توسعه گردشگری پایدار و تبدیل گردشگری به موتور محرکه اقتصادی منطقه برای توسعه مناطق روستایی از مهم‌ترین مواردی اسـت کـه نیازمنـد اتخـاذ راهبردهـای اصولی و منطقـی متناسـب بـا قابلیت‌های منطقه‌ای و محلی و با جهت‌گیری‌ برنامه‌ریزی راهبردی فضایی است. ازاین‌رو هدف این تحقیق، راهبرد توسعه مقصدهای گردشگری روستایی در شرق استان مازندران، با توجه به رویکرد فضایی (مکان، انسان، فعالیت) و ابعاد توسعه پایدار (‌اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و زیست‌محیطی) است. روش پژوهش، توصیفی - تحلیلی و روش جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات موردنیاز طی برگزاری جلسات به دست آورده شد. مشارکت‌کنندگان این تحقیق در شش رده، که گروه اول در رابطه با صاحب‌نظران این حوزه (کارشناسان و متخصصان گردشگری در سازمان میراث فرهنگی) هستند که به‌صورت تمام شماری موردبررسی قرار گرفته‌اند و درمجموع 10 نفر مشخص شد. گروه دوم، دهیاران ‌(21 نفر)، گروه سوم، مردم محلی 25 نفر، گروه چهارم، گردشگران 13نفر، گروه پنجم، فروشندگان و رستوران‌داران، 7 نفر، گروه ششم هتلداران 6 نفر در نظر گرفته شده است. برای تدوین استراتژی توسعه و تشریح قوت‌ها، فرصت‌ها، آرمان‌ها و نتایج قابل‌اندازه‌گیری از تکنیک تحلیل SOAR‌ استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داده است که مهم‌ترین مسائل اجرایی ازنظر ذی‌نفعان به ترتیب، برگزاری همایش‌ها و نشست‌های ‌توسعه سرمایه‌گذاری در گردشگری روستایی؛ تقویت زیرساخت کالبدی (‌راه‌های ارتباطی) و برطرف کردن مشکلات مرتبط با موانع محیطی (‌توپوگرافی، شیب و ارتفاع) گردشگری؛ و دستیابی به عوامل مؤثر بر رضایت گردشگران خارجی که مستلزم ارزیابی مستمر، شناسایی، دسته‌بندی و تحلیل مجموعه نیازها، انتظارات و ادراکات گردشگران که اولویت اول تا سوم را به خود اختصاص داده‌اند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Strategic Spatial Planning for Sustainable Development of Rural Tourism Purposes Using the SOAR Strategic Model

نویسندگان [English]

  • Ahmad Roumiani 1
  • Hamid Shayan 2
  • Hamdollah Sojasi Qeidari 3
  • Mohammad Reza Rezvani 4
1 PhD student, Department of Geography, Faculty of Letters and Humanities, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran.
2 Professor, Department of Geography, Faculty of Letters and Humanities, Ferdowsi University of Mashhad (FUM), Mashhad, Iran.
3 Assistant Professor, Department of Geography, Faculty of Letters and Humanities, Ferdowsi University of Mashhad (FUM), Mashhad, Iran.
4 Professor, Department of Geography and Rural Planning, Faculty of Geography, University of Tehran, Iran.
چکیده [English]

Developing rural tourism based on the development of sustainable tourism and turning tourism into an economic engine for the region to develop rural areas is one of the most important issues requiring the adoption of logical and strategic strategies in accordance with regional and local capabilities and with planning orientation. Therefore, the purpose of the present study is to develop the rural tourism destinations in the east of Mazandaran province, considering the spatial dimensions (human, activity, space), and the dimensions of sustainable development (economic, social, cultural, and environmental). This study is descriptive-analytical and the related data collected based on documentary analysis, surveying and field studies. The statistical sample of the study included 10 experts from the Organization of Cultural Heritage and Handicrafts of Tourism of the province and 21 dignitaries. The SOAR analysis technique was used to develop a strategy for developing and explaining the strengths, opportunities, aspirations and measurable results. The results of the study showed that stakeholders' most important strategies are holding conferences and meetings-the development of investment in rural tourism along with strengthening the physical infrastructures and eliminating the problems associated with environmental barriers (topography, slope and height) of tourism sites.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Spatial Planning
  • Sustainable Development
  • Rural Tourism
  • East of Mazandaran

مراجع

Boers, B., & Cottrell, S. (2005). Sustainable Tourism Infrastructure Planning: A GIS Based Approach. Proceedings of the 2005 Northeastern Recreation Research Symposium Bolton Landing, NY. Gen. Tech. Rep.
Cravo, P. M. and Bailoa. S. (2012). Spatial Planning and Tourism Development in Portugal, regionální disparity N. 7. pp,76-88.
Cunha, L. (2006). Economia e Política do Turismo. Lisboa: Editorial Verbo.
Darvishi, H, Biranvandzadeh, M, Dehghani Elvar, S. A., Ahmad, S. (2014). Prioritization of rural tourism development strategies in terms of land use, Case study: Guyana Village (Aligudarz County), Quarterly of Development Strategies Rural, 1(2), 84-69 (in Persian).
Dede, O. M., & Ayten, A. M. (2012). The role of spatial planning for sustainable tourism development: A theoretical model for Turkey. Turizam: međunarodni znanstveno-stručni časopis, 60(4), 431-445.
Diamantis, D. (2007). Ecotourism: Management and Assessment. London: Thomson Learning.
Franklin, A. (2007). The Problem with Tourism Theory. In A. Morgan, & A. Pritchard, the Critical Turn in Tourism Studies: Innovative Research Methodologies, 131-148.
Gunn, C. A., & Var, T. (2002). Tourism planning: Basics, concepts, cases. Psychology Press.
Hayllar, B., Griffin, T., & Edwards, D. (Eds.) (2008). City spaces – tourist places: Urban tourism precincts. Oxford: Butterworth-Heinemann.
Healey, P. (2010). Making better places. The planning project in the twenty-first century. Basingstoke: Palgrave Macmillan.
Jomehpour, M. (2005). Introduction to Rural Development Programs; Views and Methods, Tehran, Khome Publications (In Persian).
Khavarian-Garmsir, A. R., & Zare, S. M. (2015). SOAR framework as a new model for the strategic planning of sustainable tourism. Tourism Planning & Development, 12(3), 321-332.
Kumar, A. (2007). Personal, Academic and Career Development in Higher Educaiton: Soaring to Success, Taylor & Francis, 2007.
Lee, B., & Shafer, C. S. (2002). The dynamic nature of leisure experience: An application of affect control theory. Journal of Leisure Research, 34(3), 290-310.
Mahdavi, D., Roknaddin Eftekhari, A., Sajasy Qidari, H. (2017).Designing Strategies for Sustainable Tourism Development of Historic and Cultural Villages of Iran, Geography and Planning, Vol. 20, No. 56, pp. 300-275.
Maksin, M. & Milijić, S. (2013). Sustainable spatial development of tourism destinations in the time of crisis in Serbia, in Vujošević, M, Milijić, S. (eds.)  2nd International Scientific Conference on Tourism in Southern and Eastern Europe: Crisis – a Challenge of Sustainable Tourism Development?  Conference Proceedings, Vol. 2, pp. 185-200.
Maksin, Marija, Milijic, Sasa. (2010). Strategic planning for sustainable spatial, landscape and tourism development in Serbia, Spatial International Review, No.23, pp 30 –37.
Pernecky, T. (2010). The Being of Tourism. The Journal of Tourism and Peace Research, (1)1:1-15.
Republika Srbija, Centar za planiranje urbanog razvoja, (2008). Prostorni plan područja posebne namene Parka prirode „Golija”. Beograd.
Rezaei, M. R & Khavarian Garmsir, A. R. (2014). Strategic Planning for the Development of Yazd Industrial Town Using the SOAR Strategic Framework; Geographical Studies of Dry Areas, 5 (18), 77-74.
Risteski, M., Kocevski, J. & Arnaudov, K. (2012). Spatial Planning and Sustainable Tourism as Basis for Developing Competitve Tourist Destinations. Procedia – Social and Behavioral Sciences 44 (2012), 375-386.
Shokohi, H and Movahed, A. (2002). Recognition of the Isfahan Tourism Space Pattern Using a System, GIS, Modares Magazine, Volume 6, Issue 4.
Silbert, T. (2007). "Rapid Strategy Development.Get Engagement and Results Quicker", Management Forum Series, 2008-2009, Yr. 1, No. 10, 2008.
Stavros, J. M., & Saint, D. (2010). SOAR: Linking strategy and OD to sustainable performance. In W. Rothwell, J. Stavros, R. Sullivan, & A. Sullivan (Eds.) in Practicing Organization Development: A guide for leading change, pp 377-394, San Francisco, CA: Jossey-Bass.
Stojsavljević, R. (2013). Spatial Planning and Sustainable Tourism - A Case Study of Golija Mountain (Serbia), European Researcher, 2013, Vol. (65), № 12-2.
Tschanz, L., Tatoni, T. & Brun, J. (2013). SocioEcological Systems: towards a global approach of biodiversity observation in a Regional natural park of alpine territory, in Bauch, K. (ed.) 5th Symposium for Research in Protected Areas, Conference Proceedings, pp. 765-768.
Williams, R. H. (2000). Constructing the European Spatial Development Perspective-for whom? European Planning Studies, 8(3), 357-365.
Zhong L., Dengb J. and Xiangc B. (2008). Tourism development andthe tourism area life-cycle model: Acase study of Zhangjiajie National Forest Park, China. Tourism Management journal, 29, pp. 841–856.
Ziaee, M., & Shojaee, M. (2010). Level of Tourism Destinations, New Conceptual Analysis in Spatial Tourism Planning, Tourism Management Studies, 5(‌13), Pp. 25-46. (in Persian).
پژوهش های روستائی
دوره 11، شماره 1
خرداد 1399
صفحه 90-105

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 04 تیر 1397
  • تاریخ بازنگری: 26 آبان 1397
  • تاریخ پذیرش: 11 آذر 1397

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار