تحلیل کیفی آسیب‌های همه‌گیری کووید ۱۹ بر اقامتگاه‌های بوم‌گردی استان مازندران

نوع مقاله : مقاله برگرفته از طرح پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری تخصصی جامعه شناسی مسائل اجتماعی، عضو هسته پژوهشی توسعه ومحیط‌زیست دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران.

2 دانشیار، گروه علوم اجتماعی و ارتباطات، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران.

3 استادیار، گروه گردشگری، پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، تهران، ایران.

چکیده

بوم‌گردی مانند هر نوع کسب‌وکار دیگر در گردشگری از پیامدهای منفی بحران کرونا مصون نماند. معمولاً، بوم‌گردی به‌عنوان یکی از راهکارهای توسعه پایدار نواحی روستایی قلمداد می‌شود. البته بوم‌گردی نیز همانند سایر انواع گردشگری، امروزه تحت تأثیر ویروس کرونا و پیامدهای منفی آن است. هدف از پژوهش حاضر، شناسایی آسیب‌های ناشی از بحران کرونا بر کسب‌وکار بوم‌گردی، بسترهای تشدیدکننده آن و پیشنهادهایی برای کاهش آسیب‌ها در مناطق روستایی مازندران است. این پژوهش با رویکرد کیفی و با ابزار مصاحبه انجام شده است. نمونه‌گیری هدفمند انجام شد که بعد از انجام 21 مصاحبه با صاحبان اقامتگاه‌های بوم‌گردی اشباع نظری صورت گرفت. مصاحبه‌ها در مناطق روستایی استان مازندران انجام شد. در تحقیق حاضر، باورپذیر کردن گزینشی به‌عنوان روش سنجش اعتبار استفاده شد. با نقل‌قول‌های مستقیم و مختلف، به صورتی مستند، باورپذیری نتایج تحقیق از سوی محققان از طریق مستدل شدن متن با نقل‌قول‌هایی قابل‌قبول، قابل‌فهم شد. برای تأیید روایی ابزار سنجش، از گونه‌های روایی و راهبرد استفاده شد. در بخش استخراج و کدگذاری، 57 مفهوم اولیه حاصل شد که در 5 مقوله اصلی (آسیب‌های اقتصادی)، 2 مقوله اصلی (آسیب‌های اجتماعی)، 3 مقوله اصلی (آسیب‌های روانی) جای گرفتند. بسترهای تشدیدکننده آثار کرونا در 2 مقوله اصلی قرار گرفتند. هم‌چنین، کاهش درآمد مهم‌ترین آسیب اقتصادی و کاهش شاخص‌های تضمین و قابلیت اطمینان خدمات گردشگری مهم‌ترین آسیب شغلی بود. نهایتاً، از دیدگاه صاحبان اقامتگاه‌های بوم‌گردی مهم‌ترین بستر تشدید آثار کرونا بر بوم‌گردی، مدیریت اجرایی ناکارآمد و فقدان مهارت‌های شغلی شناسایی شدند. 

کلیدواژه‌ها


Alavi, S., Karroubi, M., Zabihi, I., Alavi, S. H. (2020). Covid 19 and sport tourism: Identifying the consequences and presenting a solution, Quarterly Journal of Tourism Management Studies, Covid 19 Epidemic Special Issue, Fall 2020, 1-32. (In Persian)
Basouli, M., & Jabbari, G. (2021). The relationship between crisis management and community resilience in tourism destination at corona crisis case study: Hamedan City, Journal of Urban Tourism, 8(1):33-48 (in Persian)
Beishami, B., Asadi Amiri, T., & Salehi, S. (2020). A Study of ecotourism reconstruction strategies in the post-corona period (Case study: rural areas of Mazandaran), Journal of Tourism Research, 2(1): 29-47. (In Persian)
Cherkaoui, S., Boukherouk, M., Lakhal, T., Aghzar, A., &  El Youssfi, L. (2020). Conservation amid COVID-19 pandemic: Ecotourism collapse threatens communities and wildlife in Morocco, E3S Web of Conferences 183, 01003 (2020), https://doi.org/10.1051/e3sconf/202018301003.
Chebli, A., & Ben Said, F. (2020). The impact of Covid-19 on tourist consumption behavioral perspective article, Journal of Tourism Management Research, 7(2): 196-207.
Harsono, S. (2020). The impact of Covid-19 on Marine ecotourism in Tegal City ,  E3S Web of Conferences 202, 07020 (2020),  https://doi.org/10.1051/e3sconf/202020207020
Johnson, B. (1997). Examining the validity structure of qualitative research. Education, 118(2), 282-292.
Matiza, T. (2020). Post-COVID-19 crisis travel behavior: towards mitigating the effects of perceived risk, Journal of Tourism Futures, http://dx.doi.org/10.1108/JTF-04-2020-0063
Maxwell, J. (1992). Understanding and validity in qualitative research. Harvard Education Review, 62(3), 279-300.
Mirtaghian Rudsari, M., Farrokhian, F., & Taghavi, M. (2020). Investigating the behavior of the host community towards tourists during the outbreak of Covid 19, Quarterly Journal of Tourism Management Studies (Covid 19 Epidemic Special Issue), Fall 2020, 115-143. (In Persian)
Robington, E., & Weinberg, M. (2003). Seven theoretical approaches to the study of social issues, translated by Rahmatollah Sedigh Sarvestani, Tehran: University of Tehran Press. (In Persian)
Salehi, S. (2019). Analysis of ecotourism situation in order to develop tourism in rural areas of Mazandaran province (Phase 1: Hezar Jerib Neka region), Mazandaran University and the General Directorate of Cultural Heritage, Handicrafts and Tourism of Mazandaran. (In Persian)
Scannel, L., & Gifford, R. (2011). Personally relevant climate change, The role of place attachment and local versus global message framing engagement, Journal of Environment and Behavior, 45(1), 60-85.
Torabi Farsani, N., & Bahadori, R. (2020). Identifying strategies for the prosperity of accommodation after the outbreak of Covid 19, Quarterly Journal of Tourism Management Studies (Quid 19 Epidemic Special Issue), Fall 2020, 91-114. (In Persian)