الگوی فضایی میزان تاب آوری کالبدی سکونتگاه های روستایی شهرستان املش در برابر زمین لغزش

مهرزاد, خلیل; پوررمضان, عیسی; مولائی هشجین, نصراله

doi:10.22059/jrur.2023.364059.1866

الگوی فضایی میزان تاب آوری کالبدی سکونتگاه های روستایی شهرستان املش در برابر زمین لغزش

نوع مقاله : مقاله برگرفته از پایان نامه

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری، گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

² استادیار، گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

³ استاد، گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

10.22059/jrur.2023.364059.1866

چکیده

میزان تابآوری کالبدی سکونتگاههای روستایی شهرستان املش در برابر زمین‌لغزش به سه روش تحلیل سلسله مراتبی، جمع وزنی و شاخص همپوشانی بررسی و با استفاده از شاخصهای آمار مکانی، الگوی فضایی میزان تاب‌آوری روستاها تعیین گردید. بدین منظور از 10 معیار شیب، فاصله از گسل، کیفیت ابنیه، مواد و مصالح، عمر ساختمان، لرزه‌خیزی، زمین‌شناسی، جهت شیب، عرض معابر و ارتفاع و از دو روش آماره I موران محلی و تحلیل نقاط داغ (G* گتیس-اورد) برای شناسایی الگوها استفاده شد. نتایج نشان داد که میزان تاب‌آوری کالبدی سکونتگاه‌های روستایی در مقابل زمین‌لغزش بین تاب‌آوری خیلی کم تا خیلی زیاد متغیر بوده و روستاهای با تاب‌آوری خیلی بالا در محدوده شمال شرقی و روستاهای با تاب‌آوری خیلی پایین در محدوده شمال غربی و در بخش جلگه‌ای و کوهپایه‌ای شهرستان املش قرار دارند. در ناحیه کوهستانی شهرستان نیز روستاهای با تاب‌آوری کم و متوسط در هر سه مدل مورد بررسی قابل مشاهده بودند. در این راستا نتایج آماره I موران محلی بیانگر وجود خوشه بالا-بالا (HH) و پایین-پایین (LL) در شمال شرقی و شمال غربی ناحیه مورد مطالعه است که این الگوها در روستاهای ناحیه جلگه‌ای و کوهپایه‌ای نیز پدیدار شده-اند. اکثر روستاهای شهرستان دارای تاب‌آوری متوسط بوده و رفتار تصادفی آنها توسط دو آماره I موران محلی و تحلیل نقاط داغ مورد تایید قرار گرفت. در مجموع روستاهای با تاب-آوری بالا و پایین با الگوی خوشه‌ای بالا-بالا و پایین-پایین I موران محلی و نقاط داغ و سرد G* گتیس-اورد در سه مدل تحلیل سلسله مراتبی، جمع وزنی و شاخص همپوشانی منطبق بودند.

کلیدواژه‌ها