نگرش جوامع محلی نسبت به اثربخشی اجتماعی- اقتصادی اقدامات احیائی و مشارکت در احیای دریاچه ارومیه

علائی, یونس; مفیدی چلان, مرتضی; شیدای کرکج, اسماعیل

doi:10.22059/jrur.2023.365099.1870

نگرش جوامع محلی نسبت به اثربخشی اجتماعی- اقتصادی اقدامات احیائی و مشارکت در احیای دریاچه ارومیه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد مدیریت مرتع، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی

² استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه

³ دانشیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه

10.22059/jrur.2023.365099.1870

چکیده

خشک‌سالی در حوضه دریاچه ارومیه بیش از دو دهه است که ادامه حیات تعداد زیادی از سکونتگاه‌های شهری و روستایی پیرامونی خود را به چالش کشیده است. در راستای ارزیابی و پایش اقدامات ستاد احیای دریاچه ارومیه این تحقیق با هدف ارزیابی میزان اثربخشی اجتماعی-اقتصادی اقدامات ستاد احیا و سنجش نگرش جوامع محلی به مشارکت در احیای دریاچه ارومیه انجام گرفت. در پژوهش حاضر از روش تحقیق نظرسنجی کیفی استفاده‌شده است. برای ارزیابی نگرش جوامع محلی از پرسشنامه استفاده شد که با حجم نمونه 150 نفر از جوامع محلی و استفاده از روش نمونه‌گیری گلوله برفی تکمیل گردید. برای انجام این تحقیق سه نوع عملیات احیائی شامل بوته کاری با گونه آتریپلکس، بوته کاری و نهال‌کاری با گونه‌های گز، قره‌داغ و آتریپلکس و احداث بادشکن غیرزنده انتخاب شد. نتایج آزمون فریدمن نشان داد نظرخواهی از جوامع محلی در مراحل مختلف برنامه‌ریزی و اجرا با امتیاز 38/4 مهم‌ترین عامل مؤثر بر مشارکت جوامع محلی می‌باشد. همچنین بیشترین تمایل جوامع محلی برای مشارکت در اجرای سیستم‌های نوین آبیاری، کشت محصولات کشاورزی با نیاز آبی کمتر و مشارکت در برنامه‌ریزی و تدوین طرح‌های احیا به ترتیب با میانگین امتیازات 41/3، 19/3 و 93/2 می‌باشد. بر اساس دیدگاه جوامع محلی مهم ترین اثرات اجتماعی- فرهنگی عملیات بوته کاری تک کشتی در منطقه آذرشهر شامل؛ تثبیت ریزگردهای نمکی در منطقه و کاهش مشکلات مربوط به سلامت و بهداشت جوامع محلی و کاهش میل به مهاجرت به ترتیب با امتیاز 07/4 و 07/3 می‌باشد.

کلیدواژه‌ها