ارائه روش علمی مناسب به منظور طبقه‌بندی روستاها با اهداف برنامه‌ریزی روستایی

نویسنده

دانشگاه یزد، دکترای جغرافیا و برنامه ریزی روستایی

چکیده

به طور کلی در تمامی مطالعات شهری و روستایی به منظور سهولت مطالعه، درک واقعیت‌های موجود، پی‌بردن به نابرابری‌ها و علل آن و رسیدن به نتیجة مطلوب و نهایتاً ارائة راه حل‌های لازم، گروه‌بندی امری لازم به شمار می‌رود به ویژه در کشوری نظیر ایران که بیش از 62 هزار روستا و مزرعه در پهنه وسیع آن و در نواحی کاملا متضاد با هم توزیع شده است و یا هندوستان که بیش از 300 هزار روستای اصلی دارد. در این تحقیق سعی شده است که روش علمی مناسبی مطابق با الگوی کمّی والتر روستو و براساس چهار سیستم تأثیرگذار در یک محدودة جغرافیایی اعم از استان، کشور یا یک ناحیه مشخص ارائه گردد . در این روش پیشنهادی تمام جنبه‌های طبیعی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی در نظر گرفته می‌شود. روش تحقیق، عمدتاً توصیفی- تحلیلی و نوع تحقیق کاربردی-توسعه‌ای است. یافته‌ها و نتایج تحقیق نشان می‌دهد که با توجه به اهداف برنامه‌ریزی روستایی که توسعه روستایی هدف اصلی آن است، نخست در یک مجموعه روستایی روستاها باید ابتدا براساس شاخص‌ها و الگوهای مناسب طبقه‌بندی شوند و ثانیاً پیشنهاد می‌شود که اصول و ضوابط طبقه‌بندی صرفاً آمار و ارقام مقایسه‌ای نظیر سقف جمعیتی و یا صرفاً شکل و تیپ و یا موقع ریاضی روستاها نباشد بلکه نتیجه آن باید گویای واقعیت‌هایی در خصوص وجود امکانات و پتانسیل‌ها و به‌عکس چالش و محرومیت‌ها در سطح روستاها باشد. از این‌رو طبقه‌بندی روستاها براساس الگوی والتر روستو و یا به‌کارگیری چهار سیستم طبیعی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی به عنوان یک الگوی مناسب تحلیل شده است.

کلیدواژه‌ها