آسیب‌شناسی توسعه کسب‌وکارهای خانوادگی روستایی در استان گلستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

2 استادیار جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی دانشگاه گلستان

3 استادیار توسعه روستایی و کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

4 دکتری ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه تهران

چکیده

امروزه توسعة کسب‌وکارهای روستایی از راهبردهای اصلی پیشبرد توسعة پایدار روستایی به‌شمار می‌آید. پژوهش حاضر با هدف آسیب‌شناسی توسعة کسب‌وکارهای خانوادگی روستایی در استان گلستان انجام شده است. اطلاعات لازم برای تحقیق، از طریق مصاحبة نیمه‌ساختارمند با نمونه‌ای برگزیده از مدیران کسب‌وکارهای خانوادگی (37=n) به‌دست آمده است. با استفاده از فرایند کدگذاری مرسوم در نظریة بنیانی، متن به‌دست‌آمده از مصاحبه‌ها تحلیل شده و یافته‌های حاصل از تحلیل در ساختاری ماتریسی ـ شامل کدهای باز (105 کد)، محوری و انتخابی ـ تدوین شده است. براساس کدهای طبقه‌بندی‌شدة موضوعی (7 طبقه)، مسائل عمدة توسعة کسب‌وکارهای خانوادگی روستایی شامل اینها هستند: مساعدنبودن محیط کسب‌وکار در مناطق روستایی؛ توسعه‌نیافتگی بازار؛ گذار و شکاف بین‌‌نسلی در انتقال ارزش‌ها، مهارت‌ها و فرهنگ کسب‌وکارهای خانوادگی روستایی؛ نبود پشتیبانی رسمی نهادمند؛ برهمکنش نابسود خانواده و کسب‌وکار؛ ناکارآمدی مدیریت تولید و کارکردهای کسب‌وکار؛ و فشارهای اجتماعی. سرانجام، سازه‌های مفهومی شناسایی‌شده برای توسعة کسب‌وکارهای خانوادگی روستایی به‌هم پیوند زده ‌شده و الگوی «آسیب‌شناسی توسعة کسب‌وکارهای خانوادگی روستایی» ترسیم شده است.

کلیدواژه‌ها