ارزیابی و تحلیل پایداری نواحی روستایی: کاربرد تکنیک‌های دلفی‌فازی و شبکه عصبی مصنوعی (مورد مطالعه: نواحی روستایی شهرستان سوادکوه شمالی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار اقتصاد کشاورزی، گروه مدیریت توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران.

2 دانشجوی دکتری توسعه کشاورزی، گروه مدیریت توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج یاسوج، ایران.

3 کارشناسی ارشد جغرافیا برنامه‌ریزی روستایی، واحد گنبد، دانشگاه پیام نور، گلستان، ایران.

چکیده

امروزه، توجه به مقوله پایداری به خصوص در نواحی روستایی از رکن‌های اساسی در سیاست‌ها و برنامه‌ریزی‌های کشورهای جهان تبدیل شده است. شناسایی وضعیت نواحی روستایی به لحاظ پایداری می‌تواند کمک شایانی به این مقوله داشته باشد. در همین راستا، هدف از تحقیق حاضر، ارزیابی پایداری نواحی روستایی شهرستان سوادکوه شمالی بود. پژوهش حاضر از منظر روش‌شناسی توصیفی تحلیل و ابزار جمع‌آوری اطاعات از طریق پرسشنامه بود. جامعه آماری پژوهش شامل روستائیان ساکن در روستاهای شهرستان سوادکوه شمالی بودند. در این پژوهش از تلفیق روش‌های فازی و شبکه عصبی مصنوعی برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها استفاده شد. ابتدا با استفاده از روش دلفی‌فازی شاخص‌های پایداری بومی‌سازی و سپس با بهره‌گیری از روش شبکه عصبی مصنوعی نواحی روستایی به دو خوشه تقسیم شدند. نتایج نشان داد، پایداری مناسب و متوازنی در سطح نواحی روستایی منطقه مورد مطالعه وجود دارد (062/CV= 0). همچنین نتایج تی تک نمونه حاکی از آن بود که در تمامی شاخص‌ها به غیر از شاخص همدلی و نسبت جنسیتی تفاوت معنی‌داری با حد معیار وجود دارد. از دیگر یافته‌ها می‌‌توان به یافته‌های مربوط به ابعاد پایداری اشاره کرد، در هر سه بعد حمایتی، انسانی و طبیعی نواحی روستایی شهرستان سوادکوه شمالی از توازن و برابری مناسبی برخوردار بودند. در نهایت، یافته نشان داد که روستاهای بورخیل و ایوک رتبه‌های اول و دوم و روستاهای حاجیکلا و بازیرکلا رتبه‌های 14 و 15 را به خود اختصاص دادند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Evaluation of the sustainability of rural areas and application of the Delphi fuzzy technique and the artificial neural network: A case study of rural areas of northern Savadkouh County

نویسندگان [English]

  • Ayatollah Karami 1
  • Zakarya Mohammadi 2
  • Hamid Rastegari 2
  • Ali Savadkoohi 3
1 Associate Professor, Department of Rural Development Management, Faculty of Agriculture, Yasouj University, Yasouj, Iran.
2 Ph.D. student of agricultural development, Department of Rural Development Management, Faculty of Agriculture, Yasouj University, Yasouj, Iran.
3 Master of geography - rural planning, Gonbad Unit, Payame Noor University, Golestan, Iran.
چکیده [English]

Nowadays, paying attention to the issue of sustainability, especially in rural areas, has become a pivot in the policies and plans of countries in the world. Identifying the status of rural areas in terms of sustainability can be of great help in this regard. The purpose of this study is to assess the sustainability of rural areas in northern Savadkouh. The study used a descriptive method to analyze and collect data through a questionnaire. The statistical population of the study consisted of the villagers living in the villages of northern Savadkouh. A combination of the Delphi fuzzy technique and the artificial neural network was used to analyze the data. At the first, using the Delphi fuzzy method, the stability indices were localized. Then, using the artificial neural network method, the rural areas were divided into two clusters. The results showed that there was proper and balanced stability in the rural areas of the study area (CV = 0.062). In addition, the results of the One-Sample T-test showed a significant difference among the indexes except for the empathy index and the gender ratio. Also, in all the three dimensions of sustainability, the human and natural supports of the rural areas of the northern Savadkouh region had a good balance and equality. Finally, the findings showed that the villages of Burkhill and Ikew ranked first and second, and the villages of Hajikla and Baikorka ranked 14th and 15th in this regard.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sustainable
  • Delfi fuzzy
  • Self-organization map
  • Savadkouh
Ayres, H. (2010). Development of a Conceptual Framework for Sustainability Indicators Used in Structure Planning, Land Environment and People Research Report, No 13.p 10
Bell, S. & Morse, S. (2003). [Measuring sustainability (Persian)], Translate by Shahnoushi, Dehghanian and Azarinfar, Mashhad: Ferdowsi University Publishing.
Bhatia, V.K. & Rai, S.C. (2004). Evaluation of Socio- Economic Development in Small Areas. New Delhi University.
Bossel, H. (1999). Indicators for Sustainable Development; Theory, Method, Application, IIS". International Institute for Sustainable Development. pp: 124.
Farahani, H., Asdghi S. & Racecornet, p. (2011). Methodology for Sustainability Measurement Proceedings of the Second National Conference on Sustainable Rural Development, Bu-Ali Sina University.
Faraji Sabokbar, H.A., Badri, S.A., Motiee Langroodi, S. H. & Sharafi, H. (2010). [Measuring the sustainability of rural areas using analytical network process (ANP), Case study: rural areas of Fasa County (Persian)], Human Geography Research,‌ 72: 135-156.
Ghanbari, Y., Barghi, H. & Hajariyan, A. (2011). [Analysis of the levels of living standards of Isfahan (Persian)], Rural & Development, 11(3): 93-112.
Golusin, M. (2009). Definition, Characteristics and State of the Indicators ofSustainable Development in Countries of Southeastern Europe, Agriculture, Ecosystems and Environment, 130: 67–74.
Governorate of North Savadkouh County, (2016). Governorate of North Savadkouh County.
Hagan M., & Havard, B. (2009). [Designing neural networks (Persian)]. Tehran: Kian Rayaneh Publishing.
Habibi, A., Isidary, S., & Sarafrazi, A. (2014). [Fuzzy decision-making, decision making with multiple criteria, fuzzy sets, decision making - mathematical patterns (Persian)], Tehran: Simaye Danesh press.
 Hedayati Moghadam, Z., Seidayi, A. & Nouri, H. (2015). [Sustainability assessment of rural areas using multi attribute decision-making methods (case study: villages of Falavarjan County) (Persian)], Journal of Geography and Regional Development, 13(1): 91-112.
Kalantari, Kh. (2007). [Regional Development and Planning (Theories and Techniques)], Tehran: Kheshbin Publishing.
Karimi, F. & Ahmadvand, M. (2014). Status and Prioritization of Sustainable Development Indicators in Rural Areas, Rural Researches, 5(3): 663-690.
Karimi, M.H. & Hashemi, A. (2009). [Survey of villagers about the challenges of sustainable rural development: A case study of Sarouk district, Arak city (Persian)], Rural & Development, 12(2): 155-178.
Khosrobeigi, R., Shayan, H., Sojasi Qidari, H. & Sadeghloo, T. (2011). [Assessment and evaluation of sustainablility in rural areas: using TOPSIS-Fuzzy multi-criteria decision-making technique (Persian)], The Journal of Rural Research, 2(1): 151-186.
Litman, T. (2012). Well measured developing indicators for sustainable and livable transport planning. Canada: Victoria Transport Policy Institute. pp: 15.
Rakeei, B., Khamchiyan, M., Abdolmaleki, P. & giyahchi, P. (2008). [Application of Artificial Neural Network for landslide hazard zonation (Persian)], Science of Tehran Univesity, 33(3): 57-64.
Rokneddin Eftekhari, A. & Aghayari, M. (2007). [Classification of sustainable rural development (Case study: Hir District) (Persian)], Geograohical Research, 61: 31-44.
Rokneddin Eftekhari, A., Sajasi Ghidari, H. & Sadeghloo, T. (2010). [Rural Sustainability Measurement Using a Strategic Model Case Study: Villages in Khodabandeh (Persian)], The Journal of Spatial Planning, 15(1): 85-104.
Shahvali, M. (2005). A Review of the Book: Groundwork for Community-Based Conservation: Strategies for Social Research, Community Development Journal, Oxford University Press.
Singh, R.K. (2012). An overview of sustainability assessment methodologies. Journal of Ecological Indicators, 15: 281-299.
Statistical Center of Iran, (2017). Population and Housing Statistics of Mazandaran Province.
Tukker, A. (2000). Life cycle assessment as a tool in environmental impact assessment, Environmental Impact Assessment Review, 20: 435-456.
World Bank, (2005). World Development Report. New York: Oxford university press.
Zahedi, Sh. & Najafi, Gh. (2005). [Sustainability issue in Iranian agriculture (Persian)], Iranian Journal of Sociology, 6(2): 73-106.