ارزیابی توانمندی محیطی به‌منظور تعیین اراضی مستعد کشاورزی و مرتع‌داری در شهرستان نیشابور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه‌ریزی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

2 استاد، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه‌ریزی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

چکیده

ارزیابی توان محیط تلاش برای تعیین بهترین کاربری زمین با بالاترین کارایی و حداقل آسیب‌پذیری در برابر کمترین هزینه است. در میان کاربری‌ها مختلف زمین، ارزیابی توان کشاورزی به دلیل ارتباط مستقیم و تنگاتنگ این بخش اقتصادی با محیط طبیعی از حساسیت بیشتری برخوردار است. درواقع زمانی می‌توان به کشاورزی پایدار دست‌یافت که توان‌ محیط طبیعی به‌خوبی شناسایی و متناسب با قابلیت و توان محیط با آن برخورد شود. هدف مقاله حاضر ارزیابی توانمندی محیط طبیعی شهرستان نیشابور به‌منظور تعیین مناطق مستعد کشاورزی و مرتع‌داری جهت نیل به کشاورزی پایدار است. در راستای این هدف از روش تجزیه‌وتحلیل سیستمی استفاده گردید و ابتدا توان‌ها و منابع محیطی منطقه شناسایی شد. سپس بر اساس رهیافت سامانه‌ای اطلاعات به‌دست‌آمده تجزیه‌وتحلیل، جمع‌بندی و تلفیق گردید و به‌صورت لایه‌های اطلاعاتی به دست آمد. در مرحله بعد از طریق  سنجش واحدهای استخراج‌شده با معیارهای اکولوژیکی توان محیطی منطقه تعیین گردید و درنهایت با استفاده از شاخص موران، همبستگی فضایی پراکنش روستاها با محدوده‌های دارای توان کشاورزی و مرتع‌داری مشخص شد. نتایج تحقیق گویای آن است که اراضی منطقه برای فعالیت‌های کشاورزی و مرتع‌داری به‌طور خاص طبقه 3 دارای توان بالایی است و پس از آن به ترتیب فعالیت‌های کشاورزی طبقه 1 و 2 توان بیشتری دارد درحالی‌که کشاورزی طبقه 4 دارای پایین‌ترین توان است. نتایج شاخص موران نیز گویای آن است که توزیع فضایی پراکنش روستاها از نوع خوشه‌ای با ضریب موران برابر با 244/0 و سطح اطمینان 99 درصد است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Environmental Evaluation for Determining the Potential Lands for Agriculture and Pasturage in Neyshabour County

نویسندگان [English]

  • Masoomeh Mollanorozi 1
  • Hedayatollah Nouri 2
1 PhD Student, Department of Geography and Rural Planning, Faculty of Geographical Sciences and Planning, University of Isfahan, Isfahan, Iran.
2 Professor, Department of Geography and Rural planning, Faculty of Geographical Sciences and Planning, University of Isfahan, Isfahan, Iran.
چکیده [English]

The aim of the present study is to identify the most suitable land uses with the highest efficiency and least vulnerability at the lowest costs. Among various land uses, due to the direct connection between agricultural land uses and environment, environmental evaluation become very sensitive. And in fact, when the potentials of the natural environment are identified, we can expect to achieve sustainable agriculture. The present study is aimed at environmental evaluation for determining potential lands for agriculture and pasturage in Neyshabour County to achieve sustainable agriculture. Therefore, systematic research method was used, and at the first stage, environmental potentials and resources were identified in the region. Then, the collected information was analyzed and combined based on the systematic approach, and finally was organized in the form of information layers. The environmental potential was determined by the measurement of extracted units with ecological criteria. And finally, the spatial correlation of distribution of villages in high potential lands for agriculture and pasturage was determined by the Moran index. The results of the research showed that the region enjoys high potential for class 3 agriculture and pasturage, and then for class 1 and 2. It was also shown that the region has the least potential for class 4 agriculture. It also identified an impressive level of area for irrigated farming, gardening, animal husbandry, aviculture, and beekeeping. The results of the Moran index indicate that spatial distribution of villages is cluster one type, with the Moran index of 0.244 and confidence level of 99 percent.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Evaluation of Environmental Potential
  • Agriculture
  • Pasturage
  • Land use
  • Neyshabour County

مراجع

All shikh, A.A., Totonchian, S. (2006). Gis Application in Crisis Management,Case Study on Gis Usability in Assaluyeh Area Crisis. Geomatics Conference,Tehran.
Broom, M., Ouart, M & Hampton, C. (1999). Sustainable agricultural: It is past. Present andfuture [Online]. Availableonthe www.url: http:// ext. misstate. Edu/ pubs/pub 2222 html.
Chizari, M., pezeshki-Raad, G & linder, J.R. (1998). Perceptions of extension agents regarding sustainable agriculture in the Khorasan province of Iran, proceding of 14. Annual association for International Agriculture and Extension Education conference. Tuscan, Arizona.
Estelaji, A.R. (2002). Rural Development and Agriculture: Rural Sustainable Approaches and its Ecological Planning Methods. Jahad Journal, 255. 29-39.
Fao and UNEP. (1999). the future of our land: facing challenge Rome: FAO.
Iran Statistical Center. (2016). Results of Public Population and Housing Survey.
Jozi, A., & Ebadzadeh, F. (2014). Application of Multi-Criteria Decision-Making in Land Evaluation of Agricultural Land Use. Journal Indian Society of Remote Sensing, 42(2), 363-371.
Kabanda, T. (2015). Land capability evaluation for crop production using remote sensing, GIS, and geostatics in rietfontein, northwest province of south Africa. Geo Uerj, Rio de janeiro, n, 26, 2-21.
Karami, O., Hoseini nasr, S.M., Jalilvand, H & Miryaghubzadeh, M.H. (2014). Evaluation of ecological capability of Babolrood basin for agriculture land use using Analytical Hierarchy Process (AHP). Journal Natural Ecosystems of iran, 5 (1), 37-48.
Lashkari Pour, GH. R., GHafouri, M., Kazemi goliyan, R. & Domshenas, M. (2008). Earthquake due to groundwater level drop in neyshabour. Iran Engineering Geology and Environmental conference, 1082-1091.
Lee, J., Wong, D.w.s. (2001). Statistical analysis with arcview GIS, john wiley and sons, New York, 135-137.
Madieh, A, A. (2007). Neyshabuor and the strategies of natural, human, economic and tourism geography development. Firoozeh and Navaie ghazal publications. First Edition. Mashhad.
Mahdavi, M., SHamasodini, A. (2013). An Analysis on the Role of Environmental Capabilities on Sustainable Development of Rural Regions (Case: Central District of Rostam County). Journal Geographical gournal of territory, 10 (39), 21-38.
Makhdoum, M. (2011). Fundamental of Land Use Planning. Tehran: Tehran University Publications.
Martinuzzi, A. (2003). Evaiuating sustainable development in 11 countries, the key findings of evaluation of sustainability in European coneferences, Vienna: Vienna university of Economics and Business Administration.
Miller, G,T. (1995). Environment Resource Management, Wadworth Pub. C. 592.
Motiee Langroudi, S.H., Nasiri,H., Azizi,A & Mostafaie,A. (2012). Modeling the Ecological Capability for Agricultural and Rangeland Land Use Using Fuzzy AHP in GIS Environment (Case Study: Marvdasht County). Journal Town and countre planning, 4 (6), 125-148.
Nouri, H. (2000). Spatial Analysis in Agricultural Geography. Geographic Researches, 39 (0), 1-10.
Plan and Budget Organization of Khorasan Razavi, (undated) Statistics and Information Section (Undated Map Archive).
Radklift, M. (1994). Sustainable Development, Center of Planning and Agro Economic Studies, Tehran, Agriculture Ministry.
Rawat, J.S., Joshi, R.C. & Nimachow, G. (2010). Terrain Characterization for Land Suitability Analysis of the Igo River Basin, Eastern Himalaya, Arunachal Pradesh, India. Asian Journal of Geoinformatics,10 (4), https://www.researchgate.net/publication/261635303
Sarvar, R. (2008). Applied Geography and Land Use Planning. Third Edition, Samt Publications.
Sedaghati, M. (1992). Sustainable Agricultural Systems and It’s Role on Conservation and Natural Resources Efficiency. Sixth Scientific Seminar of Iran Agricultural Promotion. Deputy of Research Affairs, Education and Agricultural Promotion.
Taheri, A. (2002). An Introduction to Geography and History of Neyshabour. Neyshabour: Shadiyakh Neyshabour.
Townsend, C. (1998). Technology for sustainable agriculture, presented at a forum on sustainable agriculture. Florida Gulf Coast University.
پژوهش های روستائی
دوره 11، شماره 2
شهریور 1399
صفحه 366-383

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 13 آذر 1398
  • تاریخ بازنگری: 07 اردیبهشت 1399
  • تاریخ پذیرش: 12 خرداد 1399

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار