تغییر کاربری اراضی کشاورزی پدیدهای است که در طول توسعه اقتصادی و دورههای رشد جمعیت تقریباً اجتناب ناپذیر است، سالیانه بخشی از بهترین اراضی کشاورزی کشور به دلایل متعدد تغییر کاربری یافته و به مصارف غیرکشاورزی تبدیل میگردند و خروج این گونه اراضی از مسیر تولید زراعی و باغی لطمات جبرانناپذیری را ایجاد مینماید. در این راستا مطالعه حاضر به صورت کیفی، با استفاده از روش تئوری بنیادی با هدف واکاوی علل تغییر کاربری اراضی کشاورزی در شهرستان دشتستان از توابع استان بوشهر انجام شد. مشارکتکنندگان در این تحقیق 16 نفر از متخصصین مراکز کشاورزی در سطح شهرستان بودند که از طریق روش نمونهگیری هدفمند گلوله برفی (ارجاع زنجیرهای) برای مطالعه انتخاب شدند. معیار تعداد نمونهها اشباع نظری بود. برای جمعآوری دادهها از مصاحبههای نیمه ساختار یافته استفاده شد. در نهایت دادههای گردآوریشده در قالب 55 مفهوم و 18 مقوله کدگذاری و تحلیل شدند. در نهایت عوامل استخراجشده براساس ماهیت آنها در 8 سازوکار اقتصادی (13 عامل)، اجتماعی (7 عامل)، زیستمحیطی (9 عامل)، رفاهی (8 عامل)، قانونی (7 عامل)، انسانی (4)، حمایتی (2 عامل) و روانی (5 عامل) در قالب مدل استراوس و کوربین جایگذاری شدند.