ارزیابی آسیب‌پذیری معیشتی کشاورزان در برابر سیل (موردمطالعه: استان لرستان)

نوع مقاله : مقاله برگرفته از پایان نامه

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد، گروه توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، لرستان، ایران.

2 دانشیار، گروه توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، لرستان، ایران.

چکیده

سیل‌ها ازجمله مخاطرات طبیعی هستند که در مواردی منجر به پدیده‌هایی مخرب گشته و آثار اجتماعی، اقتصادی و سلامتی هولناکی را بر جای می‌گذارند. در این میان جوامع روستایی به دلیل معیشت وابسته به تغییرات اقلیمی بیشتر در معرض آسیب‌پذیری قرار دارند. بنابراین ارزیابی آسیب‌پذیری معیشتی در سطح محلی برای تهیه سیاست مناسب سازگاری و برنامه‌هایی برای رفع چالش‌های معیشتی اهمیت دارد. لذا هدف این تحقیق ارزیابی آسیب‌پذیری معیشتی کشاورزان نسبت به سیل در استان لرستان است. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه سرپرستان خانوارهای روستایی سیل‌زده در سه شهرستان خرم‌آباد، چگنی و پل‌دختر استان لرستان است که بر اساس گزارش‌های جهاد کشاورزی استان لرستان تعداد آن‌ها 6755 نفر در نظر گرفته شد. با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 308 خانوار تعیین شد. جهت انتخاب نمونه‌ها از  نمونه‌گیری احتمالی با روش تصادفی نظام‌مند استفاده شد. در این تحقیق برای محاسبه آسیب‌پذیری معیشتی خانوارهای روستایی نسبت به سیل از شاخص آسیب‌پذیری معیشتی (LVI) استفاده شد. نتایج نشان داد که کشاورزان سیل‌زده روستاهای شهرستان پل‌دختر نسبت به شهرستان چگنی و خرم‌آباد آسیب‌پذیری معیشتی بالاتری دارند. در شهرستان پل‌دختر شاخص‌های راهبرد معیشتی، شبکه‌های اجتماعی، دانش- اطلاعات و سلامتی مقدار بالاتری را نسبت به دو شهرستان دیگر نشان داد؛ که این به معنی آن است که شهرستان پل‌دختر در این شاخص‌ها، آسیب‌پذیری بالاتری را دارد. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده از این تحقیق، راهکارهایی جهت کاهش آسیب‌پذیری و تقویت سازگاری  خانوارهای روستایی در برابر وقوع سیل ارائه شد. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات