تحلیل و ارزیابی وضعیت زیست‌پذیری روستاهای هدف گردشگری (موردمطالعه: ناحیه اردبیل)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشکده برنامه‌ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

2 دانشیار، گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

چکیده

پژوهش حاضر با بهره‌گیری از رویکرد توصیفی - تحلیلی در پی ارزیابی وضعیت زیست‌پذیری 11 روستای هدف گردشگری در ناحیه اردبیل (اردبیل، نمین، سرعین و نیر) بوده است. در این راستا ابتدا بر اساس مطالعات انجام‌شده شاخص‌ها و گویه‌های مربوط به زیست‌پذیری (4 بعد، 14 شاخص و 65 گویه) مشخص شد. در مرحله بعد پرسش‌نامه محقق ساخته تدوین و پس از تائید روایی و پایایی؛ متناسب با جمعیت کل منطقه توزیع گردید. حجم نمونه با استفاده از روش کوکران (360 نمونه) تعیین شد و متناسب با جمعیت هر روستا تعداد نمونه برای روستاهای موردمطالعه مشخص گردید. در ادامه از تکنیک آنتروپی شانون برای وزن‌دهی شاخص‌ها استفاده شد و بر اساس دیدگاه پرسکات آلن و با استفاده از تکنیک ویکور وضعیت زیست‌پذیری روستاهای موردمطالعه در 5 سطح (مطلوبیت کامل تا کاملاً نامطلوب) موردبررسی قرار گرفت. نتایج بیانگر آن است که هیچ‌کدام از روستاهای موردمطالعه در وضعیت کاملاً نامطلوب زیست‌پذیری قرار نگرفته‌اند و روستای بیله‌درق با کسب نمره 84/0 در جایگاه اول و در وضعیت مطلوبیت کامل زیست‌پذیری قرار دارد. 7/53 درصد روستاهای موردمطالعه یعنی روستاهای آلادیزگه، آتشگاه، کلخوران ویند، کنزق، قره شیران و آلوارس به ترتیب ضمن قرارگیری در رتبه‌های دوم تا هفتم در وضعیت زیست‌پذیری مطلوب قرار دارند. روستای ایلانجوق با کسب نمره 57/0 ضمن قرارگیری در رتبه هشتم در وضعیت زیست‌پذیری متوسط قرار دارد. 2/27 درصد از روستاها یعنی 3 روستای گلستان، سردابه و کورعباسلو ضمن قرارگیری در وضعیت نامناسب زیست‌پذیری رتبه‌های نهم تا یازدهم را به خود اختصاص داده‌اند. نتایج پژوهش نشان داد که توسعه گردشگری نقش مهمی در بهبود زیست‌پذیری روستاهای موردمطالعه داشته است. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

پژوهشهای روستائی
دوره 14، شماره 3
آذر 1402
صفحه 498-519

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 08 اسفند 1401
  • تاریخ بازنگری: 13 شهریور 1402
  • تاریخ پذیرش: 16 شهریور 1402

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار