بررسی تأثیر استقرار شهرک صنعتی بر توسعه روستاها (موردمطالعه: شهرک صنعتی عشق‌آباد شهرستان ری)

نوع مقاله : مقاله برگرفته از پایان نامه

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی رشته جامعه شناسی اقتصادی و توسعه، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 دانشیار، گروه توسعه اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

3 دانشیار، گروه جامعه‌شناسی، دانشگاه رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

یکی از سیاست‌های اساسی دولت ایران در برنامه توسعه‌ روستایی ‌و‌ کاهش نابرابری‌های میان شهر و روستا، استقرار صنعت در روستاها در قالب ایجاد شهر‌ک‌های صنعتی است. اما نتایج برخی تحقیقات نشان می‌دهد که این شهرک‌ها همواره الگوی موفق صنعتی سازی روستایی نبوده‌اند. بدین‌جهت و با‌توجه‌به شکاف ایجادشده میان انتظارات‌ و شرایط موجود شهرک صنعتی موزاییک‌سازان (عشق‌آباد) که در بخش قلعه نو شهرستان ‌ری استقرار یافته، با روش کیفی به بررسی پرداخته شد. ازآنجاکه روش تحلیل مضمونی (تماتیک) برای انجام این تحقیق مناسب در نظر گرفته شد، 27 فرد در معرض اطلاع، با استفاده از نمونه‌گیری نظری و بر اساس اشباع داده‌ها انتخاب و مورد مصاحبه قرار گرفتند. برای این موضوع اولین مورد طبق مقاصد نظری (مطلع کلیدی) انتخاب شده و موارد بعدی طبق نمونه‌گیری گلوله برفی افزوده شدند. طبق نتایج تأثیرات مثبت این شهرک بر روند اقتصادی زندگی ساکنین همچون افزایش سطح اشتغال، افزایش قیمت زمین‌ها کاملاً مشهود است. اما نتایجی همچون، ایجاد عناصر و مظاهر شهری در بستر روستاها، عدم رشد سرانه‌ها، ورود مهاجران اتباع، کاهش سطح اعتماد، مشکلات زیست‌محیطی همچون آلودگی آب‌وهوا، برداشت‌های غیرمجاز از منابع آبی سرریز شدن فاضلاب خام از شهرک صنعتی به حاشیه مزارع نیز از مشکلات ایجاد شده است. عدم بیمه کارگران، عدم ایجاد قابلیت‌های شغلی در ساکنین وعدم توجه به خواسته‌های ساکنین سبب ایجاد فرصتی فرمایشی و از بالا به پایین شه است. اما شاید از رونق افتادن کار کشاورزی و دامداری در این منطقه که روزی یکی از قطب‌های کشاورزی و دامپروری استان تهران بوده؛ مهم‌ترین آثار و پیامد این موضوع بوده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات