تأثیر سرمایه اجتماعی بر مشارکت روستاییان دربرنامه‌های توسعه روستایی با نقش میانجی اثرات ادراک شده ازبرنامه‌ها و طرح‌ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

2 کارشناسی ارشد، گروه جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

چکیده

توجه به مقوله سرمایه اجتماعی در مدیریت منابع محیطی توسط مردم و مشارکت در برنامه‌های مختلف توسعه به‌مثابه یکی از عناصر مهم مدیریت و توسعه روستایی است؛ که در رفع مشکلات اجتماعی ـ اقتصادی و توزیع بهینه خدمات و امکانات، به‌منظور افزایش رفاه و آسایش روستاییان مؤثر است. بااین‌وجود، اهمیت و جایگاه سرمایه اجتماعی و مشارکت روستاییان به‌درستی تشخیص داده نشده است. بدین ترتیب، ایفای نقش مردم و مشارکت آن‌ها در جهت تسریع فرآیند توسعه آن‌چنان‌که باید موردتوجه قرار نگرفته است. بر این شالوده، این پژوهش رابطه بین بهبود سرمایه اجتماعی روستاییان و مشارکت آن‌ها در برنامه‌های توسعه روستایی با نقش میانجی اثرات محیطی ـ اکولوژیک، فیزیکی، اقتصادی و اجتماعی ـ فرهنگی ادراک‌شده از اجرای برنامه‌ها و طرح‌ها توسط روستاییان در روستاهای استان تهران را آشکار می‌سازد. یافته‌های پژوهش حاضر که به روش توصیفی ـ پیمایشی و مبتنی بر ابزار پرسشنامه در 400 خانوار نمونه و در 33 روستای نمونه انجام شد، بیانگر تأثیر مثبت سرمایه اجتماعی بر مشارکت روستاییان در برنامه‌های توسعه روستایی است؛ به سخن دیگر با بهبود آگاهی اجتماعی، اعتماد اجتماعی و شبکه‌های اجتماعی نسبت به اجرای برنامه‌ها و طرح‌های اجتماعی ـ اقتصادی توسط مدیریت محلی، مشارکت روستاییان در اجرای طرح‌ها و شراکت در فعالیت‌های اجتماعی و سرمایه‌گذاری اقتصادی در روستاها افزایش یافته که درنتیجه موجب بهبود میانگین ابعاد توسعه پایدار روستایی شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


Azkia, M., and Firoozabadi, S.A. (2008). Investigation of Social capital in kind’s exploitation systems of land and effective factors on conversion peasant exploitation to cooperation. Social science Letter, 33(1), 97-111.  
Barret, M.S. (2008). Capitalizing on community music: A case study of the manifestation of social capital in a community choir. Research studies in music education, 30 (2), 118-138.
Bezzina, C. (2000). Educational leadership for twenty-first century Malta: breaking the bonds of dependency. International Jornal of Educational Management, 14 (7), 299-307.
Bourdieu, P. & Wacquant, D. (1992). An Invitation to Reflexive Sociology. Chicago: University of Chicago Press.
Bourdieu, P. 2018. Social space and the genesis of appropriated physical space. International Journal of urban and Regional, 42 (1), 106-114.
Bullen, P. (2007). Community development models and language. Available at: http:// www.mapl.com.au/ideas/. Accessed: 18th May 2015.
Butler, B., Pick, D. & Dayaram, K. (2009). Social capital as the missing link in the growth process: implications for strategic orientation of businesses.  Problems and Perspectives in Management, 7 (1), 40-48.
Cavaye, J. (2004). Social capital: a commentary on issues, understanding and measurement.  Available at: http://pascalobservatory.org/content/social- capital. Accessed: 6th April, 2015.
Coleman, J. S. (1988). Social capital in the creation of human capital. American Journal of Sociology, 94, S95-S120.
Currie, G., & Stanley, J. (2008). Investigating links between social capital and public transport. Transport Reviews, 28 (4), 529-547.
Day, Ch., GU, Q., & Sammons, P. (2016). The impact of leadership on student outcomes: How successful school leaders use transformational and instructional strategies to make a difference. Educational Administration Quartrly, 52 (2), 221-258.
Debertin, D.L. & Goetz, J.S. (2013). Social capital formation in rural, urban and suburban communities. Available at: www.uky.edu/~deberti/socsaea. Accessed: 4th May, 2016
Dhesi, A. S. (2000). Social Capital and Community Development. Community Development Journal, 35(3), 199-214.
Eftekhari, A. Mahmoodi, S. Ghaffari, G. Pourtaheti, M. (2015(. The explanation of spatial pattern of social capital with respect to sustainable rural development-case: villages of Razavi Khorasan. 4(11), 87-107.
Ericsson, KA. (2004), Deliberate Practice and the Acquisition and Maintenance of Expert Performance in Medicine and Related Domains. 79 (10), S70-S81.
Ghaffari, M. (2011). The Basics of Regional Planning. Publication of Planning and Budget Organization, Tehran.
Goeldner, C. R., & Ritchie, J. B. (2007). Tourism principles, practices, philosophies. John Wiley & Sons.
Grootaert, C. (1998).  Social capital: the missing link? Social Capital Initiative  working paper series; no.3. Washington, D.C.: The World Bank.
Horlings, I., Padt, F. (2013). Leadership for Sustainable Regional Development in Rural Areas. Bridging Personal and Institutional Aspects, 21 (6), 413-424.
Kilpatrick, S., & Falk, I. (2003). Learning in agriculture: Building social capital in island communities. Local Environment, 8(5), 501-513.
Liu, J., Qu, H., Huang, D., Chen, G., Yue, X., Zhao, X. and Liang, Z. (2014). The role of social capital in encouraging residents' pro-environmental behaviors in community-based ecotourism, Tourism Management, 41(1), 190-201.
Mendes, P. (2009). Teaching community development to social work students: A critical reflection. Community Development Journal, 44 (2), 248–262.
National Cartographic Center of Iran. (2017). Digital maps.
Popovych, A. (2018). Social Capital and Rural Development. Current Debates Tourism and Development Studies, 12, R11, Z13.
Pretty, J. (1995). Regenerating agriculture: Policies and practice for sustainability and self-reliance. London: Earthscan Publications; Washington, DC: National Academy Press; Bangalore: ActionAid and Vikas.
Pretty, J., & Ward, H. 2001. Social capital and Environment. World Development 29 (2), 209-227.
Putnam, R. (1995). Tuning in, tuning out: the strange disappearance of social capital in America. Political Science and Politics, 28 (4), 664-683.  
Putnam, R. and Goss, K. A. In Putnam R. (2002). Democracies in Flux: The Evolution of Social Capital in Contemporary Society. Oxford University Press, Inc., New York.
Rex. K. (2013). Exploratory and Confirmatory Factor analysis. retrieved from psychology.concordia.ca/fac/kline/library/k13b.pdf
Rezvani, M., & Darban Astaneh, A. (2012). Explain the factors affecting rural governance in local government (case studu: Qazvin Township). Urban Management. 28, 179-198.
Saleh Nasab, Gh. (1992). The Role of Women in Agricultural Development. Agricultural Research, Education and Extension. 151, 22-27.
Samuelson, P., & Nordhaus, W. D. (2007). Ekonomika [Economics]. Moscow, Russia: Binom-KnoRus, 799.
Statistical Center of Iran. (2016). General census. Available at: www. amar.org
Svendsen, G. (2000). Measuring social capital: The Danish cooperative dairy movement, Sociologia Ruralis, 40 (1), 72-86.
Tirmizi, A. (2005). The contribution of levels of social capital to community development. Retrospective Theses and Dissertations Paper 1599, Iowa: Iowa State University.
Van Voorhis, W., Carmen R., & Morgan, B.L. (2007). Power and Rules of Thumb for Determining Sample Sizes. Tutorials in Quantitative Methods for Psychology, 3 (2), 43-50.
Warner, F. (1999). Social capital construction and the role of the local state, Rural Sociology, 64(3), 120-159.
World Bank Group. (2000). “SOCIAL CAPITAL FOR DEVELOPMENT” “WHAT IS SOCIAL CAPITAL Http://www.worldbank.org/poverty/ scapital / whastc.htm.
World Bank Group (2014). Community-driven development (online). Available at: http://www.worldbank.org/en/topic/communitydrivendevelopment/ Accessed 2nd October 2014.